De VAR-keuze bij Ajax – sc Heerenveen zorgt voor veel discussie. Clay Ruperti zat in Zeist achter de monitor en riep scheidsrechter Jannik van der Laan al vroeg naar het scherm. Aanleiding was een gegeven penalty voor Ajax na een val van Kenneth Taylor. Na het bekijken van de beelden draaide Van der Laan zijn beslissing terug. Op sociale media sloeg de vlam in de pan, mede omdat Ruperti eerder bekend stond als voormalig seizoenkaarthouder van Feyenoord en in de buurt van De Kuip woont. De vraag die overal rondzingt: had hij deze wedstrijd wel mogen beoordelen?
Achtergrond bij de aanstelling van de VAR
Van der Laan had in Amsterdam de leiding op het veld, met Ruperti als VAR. Die aanstelling valt op door het verleden van Ruperti. Zo werd ruim een jaar geleden bekend dat hij een tijdlang een seizoenkaart bij Feyenoord heeft gehad. Ook woont hij volgens diverse berichten op korte afstand van het stadion in Rotterdam. Dat leidt tot vraagtekens bij supporters: is dat te rijmen met onpartijdigheid tijdens een duel van Ajax?
Volgens de gebruikelijke aanwijsprocedures in het Nederlandse profvoetbal wordt er bij de aanstelling van arbiters vooral gekeken naar beschikbaarheid, prestaties en professionaliteit. Woonplaats of clubvoorkeur in het verleden is doorgaans geen formele uitsluitingsgrond, tenzij er sprake is van een direct belangenconflict. Toch blijft de perceptie onder fans een factor: het gevoel bij kijkers speelt vaak net zo’n grote rol als de feitelijke regels.
Het moment: penalty voor Ajax teruggedraaid
Na ongeveer een kwartier spelen ging Kenneth Taylor naar de grond na licht contact in het strafschopgebied. Van der Laan wees resoluut naar de stip. De VAR greep echter in en nodigde de arbiter uit om de beelden te bekijken. Na een korte review concludeerde Van der Laan dat het contact onvoldoende was voor een strafschop en trok hij zijn beslissing in.
Het is een sequence die we vaak zien: licht contact, aanvaller gaat naar beneden, scheidsrechter beslist in een split-second, en de VAR voert vervolgens de check uit. Dat het oordeel uiteindelijk werd teruggedraaid, verraste veel kijkers, juist omdat in soortgelijke situaties de oorspronkelijke beslissing vaak blijft staan.
Waarom greep de VAR in? De regels kort uitgelegd
De VAR mag alleen ingrijpen bij een duidelijke en overduidelijke fout of een gemist incident in vier categorieën: doelpunt, strafschop, directe rode kaart en persoonsverwisseling. Belangrijk is de drempel: het moet echt een fout zijn, niet slechts een andere interpretatie. Er is dus een nuanceverschil tussen “er is contact” en “er is een overtreding”. Contact op zich is niet automatisch een penalty. De VAR beoordeelt of het contact voldoende en doorslaggevend is om een strafschop te rechtvaardigen.
In dit geval vond Ruperti dat de beelden niet onderbouwden dat de overtreding zwaar genoeg was. Daarom vroeg hij Van der Laan naar de monitor te gaan. De uiteindelijke beslissing blijft altijd bij de scheidsrechter op het veld. Die besloot, na het terugkijken vanuit verschillende hoeken, dat de strafschop niet terecht was.
Discussie op sociale media
Direct na het moment ontplofte de discussie online. Een deel van de kijkers vond het opvallend dat Ajax in deze situatie geen strafschop kreeg, zeker omdat er wel contact was. Anderen stelden juist dat het terugdraaien logisch was: te weinig voor een pingel, klaar. De keuze van Ruperti als VAR bleef ondertussen een apart brandpunt. Een gebruiker formuleerde het zo: het voelt vreemd dat een Rotterdammer met een journalistiek verleden in de regio Rotterdam deze specifieke wedstrijd beoordeelt. Of die persoonlijke details daadwerkelijk invloed hebben op zijn werk als VAR, blijft uiteraard speculatie, maar het onderstreept wel hoe scherp fans en volgers daarop letten.
“Het is toch best wel gek (in het algemeen) dat Ruperti VAR kan zijn? Is een Rotterdammer die heeft gewerkt als sportjournalist bij RTV Rijnmond. Bestaat niet dat hij onpartijdig kan zijn tegenover Ajax en PSV.” — @Nivine99
Daar tegenover staan reacties van supporters die het juist goed vinden dat de drempel voor strafschoppen hoger ligt. Zij wijzen erop dat licht contact in moderne topwedstrijden te vaak genoeg is om te vallen, en dat het goed is als de VAR dat corrigeert. Het wisselende sentiment is tekenend: waar de één vooral kijkt naar afkomst en verleden van de VAR, kijkt de ander naar het pure spelmoment en de beelden.
Is er sprake van belangenverstrengeling?
De vraag of een voormalig seizoenkaarthouder van een topclub wedstrijden van een concurrent mag beoordelen, komt vaker terug in de discussie rond scheidsrechters. De bond hanteert in het algemeen de norm dat arbiters professioneel en onafhankelijk moeten handelen. Formele uitsluitingsredenen zijn meestal concreet, zoals een directe zakelijke band met een club of familiebanden binnen een organisatie. Een oude seizoenkaart of woonplaats geldt niet automatisch als reden om iemand buiten een wedstrijd te houden.
Dat neemt niet weg dat transparantie helpt. Uitleg over hoe aanstellingen tot stand komen en welke checks er zijn bij mogelijke schijn van belangenverstrengeling, kan het draagvlak onder supporters vergroten. Zeker in wedstrijden waar een cruciale beslissing wordt herzien, zoals bij deze penalty, is het vertrouwen in het proces net zo belangrijk als het oordeel zelf.
Reacties van betrokkenen
Officiële reacties van de arbitrage of bond over de aanstelling van Ruperti bij dit duel zijn op het moment van schrijven niet bekend. Ook is er geen openbare toelichting gepubliceerd over de specifieke review bij het strafschopmoment. In de regel verschijnt er na speelrondes wel een terugblik op arbitrale beslissingen in programma’s of via analyses van oud-scheidsrechters. Mogelijk volgt daar nog reflectie op dit moment.
Gevolgen voor de wedstrijd en het grotere plaatje
Voor de wedstrijd zelf betekende de ommekeer vooral een tik voor Ajax op dat moment in de wedstrijd. Een vroege voorsprong kan een duel openbreken; het uitblijven van de penalty hield de stand gelijk en de spanning volledig intact. Voor Heerenveen was het een opluchting, voor Ajax reden tot frustratie.
In het grotere plaatje raakt dit voorval opnieuw aan het voortdurende debat over de VAR in Nederland: wanneer is een ingreep terecht, hoe hoog moet de drempel liggen en hoe voorkomen we dat het gevoel van willekeur overheerst? Het incident benadrukt dat heldere communicatie over de afwegingen in het scheidsrechtersproces nodig blijft, zeker in de top van de Eredivisie.
Peiling
Wat vond jij van de beslissing om de penalty terug te draaien?
- Ja, terecht teruggedraaid
- Nee, had moeten blijven staan
Samenvatting en vooruitblik
De keuze van Clay Ruperti als VAR bij Ajax – sc Heerenveen leidde tot veel opschudding door zijn Feyenoord-verleden. De kern van de commotie was echter het veldmoment: een door Van der Laan gegeven strafschop voor Ajax werd na VAR-review ingetrokken. Voorstanders van een hogere drempel voor penalties zagen een juiste correctie, tegenstanders vonden de ingreep te zwaar voor een situatie met licht contact. Het debat over onpartijdigheid en transparantie in arbitrage-aanstellingen laait daardoor opnieuw op.
Of er vanuit arbitrage of bond nog een nadere uitleg volgt, is afwachten. Duidelijk is dat dit soort momenten de roep om heldere communicatie en consequente toepassing van de VAR-protocollen alleen maar groter maakt. De komende weken zal nauwlettend worden gekeken naar vergelijkbare situaties en naar de aanstellingen bij topduels. Uiteindelijk draait het om vertrouwen: in de mensen achter de monitor, in de scheidsrechter op het veld en in het proces dat bepaalt wanneer er wel of niet wordt ingegrepen.
