De nasleep van de nederlaag tegen PSV (2-3) draait bij Feyenoord vooral om één beslissing: het passeren van Sem Steijn. Aad de Mos vindt dat Robin van Persie zijn creatieveling niet had mogen slachtofferen. Volgens de analist is de recente opleving van spits Ayase Ueda voor een groot deel te verklaren door het spel van de nummer tien achter hem. Zonder Steijn, zegt De Mos, verliest Ueda steun en dreiging om zich heen.
Aad De Mos ziet sleutelrol voor Steijn achter Ueda
De Mos spaarde de woorden niet. In zijn ogen maakt Steijn Ueda beter, omdat verdedigers dan twee mensen in het centrum in de gaten moeten houden. Met Steijn in de rug krijgt Ueda ruimte om te bewegen in de zestien. Tegen PSV was dat anders, stelt hij. Yarek Gasiorowski zat kort op Ueda en maakte het duel fysiek. Daardoor kwam de Japanse spits zelden los. De Mos benadrukt dat Ueda geen dribbelaar is die makkelijk iemand uitspeelt. Hij is vooral gevaarlijk als afmaker in de zestien, vergelijkbaar met hoe Ricardo Pepi bij PSV zijn kansen afwacht.
In die logica is de conclusie van De Mos helder: haal je Steijn uit de ploeg, dan beperk je indirect ook Ueda. Niet omdat Ueda ineens slechter speelt, maar omdat de defensieve aandacht verschuift. Eén verdediger kan dan vol op Ueda staan, terwijl de rest van het blok in balans blijft. Tegen PSV werkte dat in de ogen van De Mos precies zo uit.
Van Persie koos voor extra zekerheid op het middenveld
De keuze van Van Persie kwam onverwacht. Hij haalde Steijn uit de basis en schoof het middenveld anders in. Valente kreeg de rol op tien, met het idee om daar meer controle en arbeid te brengen. Op papier is dat te verdedigen in een topwedstrijd, zeker in een duel waarin je ook zonder bal stabiel wilt zijn. En in fases van de wedstrijd leek het plan ook te kloppen: Feyenoord had periodes waarin het de bal goed veroverde en vanuit compactte zones kon opschuiven.
Toch zag De Mos juist in die puzzel de denkfout. Door minder creatieve dreiging tussen de linies verloor Feyenoord een aanspeelpunt dat Ueda in stelling brengt. Bovendien kreeg PSV-coach Peter Bosz precies het wedstrijdbeeld dat hij prettig vindt: controle in de as, vrije man op het middenveld, en een centrale verdediger die door durft te dekken op de spits.
PSV profiteerde: Gasiorowski kort op Ueda, Schouten vrij in de opbouw
Bij PSV viel vooral het zelfvertrouwen op. De landskampioen zat snel in de wedstrijd. Met Gasiorowski dicht op Ueda en Jerdy Schouten die zich moeiteloos liet uitzakken om het spel te openen, had PSV grip. Het extra mannetje in de as, waar Bosz vaak op aanstuurt, leverde rust aan de bal op. Feyenoord moest vaker achteruit dan het lief is, en kwam onvoldoende tot uitgespeelde kansen in de zestien.
Dat patroon sterkt De Mos in zijn overtuiging dat Van Persie de tegenstander onbedoeld hielp. Niet omdat het plan op zichzelf fout is, maar omdat het tegen dit PSV belangrijke schakels neutraliseert. Ueda zonder Steijn is voorspelbaarder. En een PSV dat met een vrije Schouten kan opbouwen, wordt lastig te ontregelen.
Discussie aan tafel: meer balans of meer creativiteit?
Niet iedereen is het met De Mos eens. Hans Kraay junior begreep de gedachte achter de wissel. In grote wedstrijden, zeker ook Europees, kiezen trainers vaak voor een middenvelder op tien die defensief meewerkt en bij balverlies direct druk kan zetten. In die rol past Valente, zo stelt hij. Je levert misschien wat creativiteit in, maar je krijgt er compactte ruimtes en een betere restverdediging voor terug.
De Mos blijft echter bij zijn punt: tegen PSV had hij liever de ‘originele’ drie op het middenveld gezien. In zijn ideale plaatje vormen Steijn, Valente en Quinten Timber samen de kern. Dat drietal, zegt hij, vult elkaar qua loopvermogen, passing en diepgang goed aan. Het zorgt bovendien voor variatie in de aanvoer naar Ueda, waardoor verdedigers niet één duidelijke prioriteit hebben.
Wat zegt dit over Ueda en de keuzes van Van Persie?
De discussie raakt aan een breder thema: hoe haal je het maximale uit Ueda? De Japanse spits kwam de laatste weken steeds beter voor de dag. Zijn loopacties in de zestien en gevoel voor positie leverden goals en kansen op. Maar hij heeft ploeggenoten nodig die hem op tijd en zuiver bedienen. Een nummer tien die kort onder hem speelt, ruimte trekt en verdedigers bindt, is daarbij cruciaal.
Van Persie zoekt zichtbaar naar balans. Feyenoord wil domineren met de bal, maar ook niet openstaan voor omschakelingen. Tegen topteams weegt die balans zwaarder. De vraag is echter of je daarmee je voornaamste afmaker niet tekortdoet. De Mos vindt van wel en noemt het passeren van Steijn een onnodig risico. Kraay ziet juist logica in het veiliger neerzetten van de as. Twee lezingen van dezelfde keuze, beide verdedigbaar, maar met verschillende accenten.
De rol van Bosz en de les van de topper
Los van de interne Feyenoord-discussie verdient PSV ook krediet. Bosz is meester in het creëren van een overtal op het middenveld en in het vrijspelen van zijn opbouwers. Dat lukte opnieuw. Met een stug blok en scherpe pressingmomenten dwong PSV Feyenoord in een spelletje dat de Eindhovenaren beter ligt. Als je dan voorin je spits kunt isoleren, zoals met Ueda gebeurde, wint PSV vaker dan het verliest.
Voor Feyenoord zit de leer in de details. Een andere rol voor de nummer tien heeft directe gevolgen voor hoe de spits wordt bediend, hoe de backs doordekken en wie er tussen de linies verschijnt. Die kettingreactie zag je terug in De Kuip. Van Persie zal die puzzel richting de volgende toppers opnieuw leggen, met in het achterhoofd wat er tegen PSV misging én wat er wel werkte.
Vooruitblik: houdt Van Persie vast aan zijn plan?
De eerstvolgende wedstrijden worden interessant. Kiest Van Persie weer voor extra controle met Valente op tien, of herstelt hij de as met Steijn direct achter Ueda? De tegenstander, het wedstrijdplan en de vorm van sleutelspelers zullen meebeslissen. Zeker is dat de discussie nog niet voorbij is. Een spits als Ueda floreert bij aanvoer en afleiding om hem heen. Een team als PSV straft meteen af als die schakels ontbreken.
De Mos sluit zijn betoog met een duidelijke boodschap aan het adres van de trainer: neem dit risico niet nog eens. Of Van Persie die oproep volgt, blijft afwachten. Dat Feyenoord de balans tussen creativiteit en controle snel moet vinden, staat na deze topper buiten kijf.
Kernachtig samengevat: De keuze om Steijn te passeren werkte tegen PSV niet in het voordeel van Ueda en gaf Bosz de regie in de as. De komende weken moet blijken welke middenveldbezetting Van Persie het meeste vertrouwen geeft én het beste uit zijn spits haalt.
