FC Utrecht begon sterk aan het thuisduel met PSV en nam na ruim een half uur spelen de leiding. Die treffer leek in eerste instantie van de kaart te gaan wegens buitenspel, maar na ingrijpen van de VAR telde het doelpunt toch. Het zorgde meteen voor een storm aan reacties en een fel debat over de videoreferee en de manier waarop beslissingen worden genomen in de Eredivisie.
Grote discussie rond de 1-0
De bewuste situatie ontstond na een fel duel tussen Ivan Perisic en Miguel Rodríguez. De bal viel aan de rechterkant voor de voeten van Siebe Horemans, die met een strakke voorzet het hoofd vond van Mike van der Hoorn. De verdediger kopte binnen, maar de vlag van de assistent-scheidsrechter ging vrijwel direct omhoog voor buitenspel.
Scheidsrechter Bas Nijhuis liet het moment controleren door de VAR. Na het trekken van de lijnen en het bekijken van de beelden volgde de conclusie dat er geen sprake was van buitenspel en werd de 1-0 goedgekeurd. Dat besluit riep veel vragen op. Televisiekijkers en supporters zagen op de beelden vermoedelijk een touché halverwege de voorzet, waardoor Van der Hoorn mogelijk wél buitenspel had gestaan. Anderen wezen op een duel vlak daarvoor dat op een overtreding zou hebben geleken. Het duel kreeg daarmee al vroeg een scheidsrechtersmoment dat de toon zette voor de rest van de avond.
Waarom dit besluit zo gevoelig ligt
De kritiek richtte zich niet alleen op de technische uitleg rond buitenspel, maar ook op wie de VAR was. Op sociale media wezen veel volgers erop dat de videoref volgens hen een Utrechter zou zijn, Van der Kerkhof, wat bij een wedstrijd van FC Utrecht extra gevoelig ligt. Voor een deel van het publiek voedt zo’n detail meteen het idee van belangenverstrengeling, hoe onterecht of toevallig dat in de praktijk ook kan zijn. In zulke topduels is de schijn van partijdigheid al snel gezet, zeker wanneer het om een marginale beslissing met grote impact gaat.
Feit blijft dat de VAR in Nederland volgens vaste protocollen werkt en dat de scheidsrechter op het veld uiteindelijk de eindverantwoordelijkheid draagt. Toch laat de reactie van het publiek zien hoe dun de lijn is tussen vertrouwen en twijfel bij beslissingen die op millimeters worden gemaakt.
Wat zeggen de regels over buitenspel en ingrijpen van de VAR?
De buitenspelregel is in de basis duidelijk: een speler staat buitenspel als hij zich op het moment van de pass dichter bij de doellijn bevindt dan de bal en de voorlaatste verdediger, en hij actief deelneemt aan het spel. De nuance zit vaak in het moment van spelen en de vraag wie de bal als laatste raakt. Als de bal onderweg verandert van richting door een bewuste actie van een verdediger, kan dat buitenspel opheffen. Gaat het om een deviaties of een per ongeluk schampschot, dan blijft de oorspronkelijke situatie leidend.
De VAR grijpt alleen in bij een ‘duidelijke en overduidelijke’ fout, zo schrijft het protocol voor. Bij buitenspel maakt de VAR gebruik van videobeelden en lijntjes om de positie van spelers exact te bepalen. In dit geval oordeelde de videoscheids dat het doelpunt moest tellen. Voor de buitenwacht was het echter niet evident of er onderweg een doorspeelactie of kopbal was die het moment van buitenspel opnieuw definieerde. Precies daar ontstond de frictie: wat als de beelden voor het publiek iets anders leken te suggereren dan de beslissing in Zeist?
Social media ontploft: ongeloof en frustratie
Op X (voorheen Twitter) liep het snel storm. Veel fans noemden de beslissing onbegrijpelijk en wezen op wat zij zagen als “duidelijk buitenspel”. Anderen hekelden de betrokkenheid van een VAR met een vermeende link naar Utrecht en spraken van een “fout die de wedstrijd beïnvloedde”. Ook klonk de klacht dat de consistentie binnen de competitie ontbreekt: waarom wordt in het ene duel een vergelijkbare situatie wél affluit of afgevlagd en in dit geval niet?
Samengevat waren de reacties fel en uiteenlopend, maar met een duidelijke rode draad: het gevoel dat deze treffer nooit had mogen tellen. Het leidde tot een publieke veroordeling van zowel de VAR als de arbitrage op het veld, en overschaduwde het sportieve verhaal van de wedstrijd.
De rol van Nijhuis en de communicatie over arbitrale keuzes
Bas Nijhuis volgde het protocol door de vlag voor buitenspel te laten controleren. Na het VAR-advies wees hij naar de middenstip. In zulke situaties is transparantie achteraf cruciaal om het vertrouwen te bewaren. In de Eredivisie licht de arbitragecommissie geregeld spraakmakende momenten toe in wekelijkse analyses. Een heldere uitleg over deze specifieke situatie – met beelden en argumentatie – kan veel stof doen neerdalen. Was er een touché onderweg? Was het een bewuste verdedigende actie, of juist niet? En hoe exact lag de lijn bij het moment van spelen?
Juist die toelichting, inclusief het hoorbare VAR-audioverkeer, helpt het publiek te begrijpen hoe een ogenschijnlijk marginaal moment tot een beslissende uitkomst komt. Het is de enige manier om hardnekkige discussies over “voortrekken” of “inconsistentie” niet de overhand te laten krijgen.
Momentum en gevolgen in de wedstrijd
Voor FC Utrecht betekende de treffer een enorme opsteker. Het publiek ging erachter staan, en de thuisploeg kon daarna met meer rust en gif spelen. Voor PSV was het juist een mentale tik. Een ploeg die denkt op 0-0 te staan en ineens moet achtervolgen, neemt net wat meer risico, gaat sneller forceren en loopt daardoor weer in de omschakeling gevaar. Zulke momenten kunnen een wedstrijd openen of juist op slot gooien. Dat is precies waarom de uniformiteit en uitlegbaarheid van VAR-besluiten zo belangrijk zijn: de sportieve koers van een duel kan eraan hangen.
Breder debat: de VAR is geen wondermiddel
De VAR is ooit ingevoerd om grote fouten uit het voetbal te halen. Dat is in veel gevallen gelukt, maar het systeem is geen wondermiddel. Millimeterbuitenspel, interpretaties van duels en de vraag of een aanraking bewust of toevallig is, blijven grijze gebieden. Daarbij komt dat de fanbeleving in het stadion vaak achterloopt op wat thuis op tv te zien is. Zonder directe uitleg op de schermen en zonder toegang tot het communicatiekanaal tussen scheidsrechter en VAR, ontstaat snel onbegrip.
Steeds vaker klinkt daarom de roep om meer openheid: laat het publiek de overwegingen horen, publiceer de beelden en de gesprekken sneller, en wees strenger in de aanstelling van officials bij wedstrijden waar zelfs de schijn van belangenverstrengeling kan optreden. Zulke stappen kunnen de kloof dichten tussen wat fans voelen en wat de arbitrage ziet.
Vooruitblik en slot
Hoe het moment ook wordt beoordeeld in de bondsevaluatie, het duel tussen FC Utrecht en PSV heeft opnieuw laten zien hoe groot de impact van de VAR kan zijn. De discussie over de 1-0 zal nog even blijven nazinderen, mede door de emotie van het moment en de curieuze mix van buitenspellijnen, duels en interpretatie.
Voor beide ploegen geldt intussen hetzelfde: snel door. Utrecht wil de lijn van deze avond doortrekken en punten blijven pakken. PSV moet de teleurstelling parkeren en de blik richten op de volgende wedstrijd. En voor de arbitrage is er werk aan de winkel: duidelijker communiceren, consequenter uitleggen en waar mogelijk het proces verbeteren. Alleen dan verdwijnt de ruis en krijgt het voetbal weer het laatste woord.
Korte samenvatting: Utrecht kwam op 1-0 na een aanvankelijk afgevlagde treffer die door de VAR werd goedgekeurd. Het besluit leidde tot hevige kritiek en vragen over buitenspel, mogelijke overtredingen en de aanstelling van de VAR. Met extra transparantie en heldere toelichting kan de KNVB de kou uit de lucht halen en het vertrouwen in het systeem verstevigen.
