Ajax begon na de interlandbreak met een tik: in de Johan Cruijff ArenA won AZ met 0-2. De gehoopte herstart onder trainer Johnny Heitinga bleef uit, en de gevolgen waren direct voelbaar op en rondom het veld. De nederlaag legde opnieuw pijnlijk bloot waar Ajax dit seizoen mee worstelt: kwetsbaarheid in de omschakeling, problemen bij dode spelmomenten en onduidelijke keuzes in de slotfase.
Felle kritiek op Ajax en Heitinga
De analyse liet niet lang op zich wachten. Valentijn Driessen, Chef Voetbal bij De Telegraaf, spaarde niemand in zijn oordeel. Volgens hem is het zogenaamde ‘Fred Grim-effect’ een illusie: wie in Amsterdam dacht dat er na de zwakke seizoenstart vanzelf een kentering zou komen, kwam bedrogen uit. De boodschap: het vertrouwen op een simpele correctie was misplaatst, en de realiteit is dat Ajax op meerdere fronten tekortschiet.
Heitinga zelf hoopte tegen AZ vooral op stabiliteit, maar die ambitie verdampte snel. In de omschakeling, al het hele seizoen een achilleshiel, kreeg Ajax opnieuw te veel ruimte tegen. Bovendien schortte het bij standaardsituaties: corners en vrije trappen werden onvoldoende verdedigd. AZ profiteerde, en Ajax slaagde er niet in om de grip op de wedstrijd terug te pakken.
Steun voor Heitinga nog niet onvoorwaardelijk
De vraag die na het laatste fluitsignaal direct opdoemde: wat betekent deze nederlaag voor de positie van Heitinga? Op de tribunes bleef een algehele storm uit. De ArenA reageerde weliswaar hoorbaar bij de wissels en in de slotfase, maar een massaal front tegen de trainer bleef uit. Dat detail kan van belang zijn, want volgens technisch directeur Alex Kroes blijft Heitinga zitten zolang de steun van het publiek niet volledig wegvalt. Kroes benadrukte in een interview dat hij zijn trainer steunt, maar ook dat het draagvlak in het stadion een factor is die hij niet kan negeren.
Daarmee lijkt een directe ingreep uit te blijven. Heitinga mag zich opmaken voor de eerstvolgende topwedstrijd; alleen een totale omslag in de publieke opinie zou dat nog kunnen veranderen. Tegelijkertijd neemt de druk toe: een volgende misstap kan de discussie opnieuw aanwakkeren, zeker nu de marges in resultaten en spelbeeld dun zijn.
Tactische keuzes onder het vergrootglas
Sportief gezien was de afrekening hard. Ajax oogde kwetsbaar zodra AZ de bal veroverde. De ruimtes die vielen tussen middenveld en defensie gaven de bezoekers precies wat ze wilden: tempo, diepte en controle over de wedstrijdmomenten. Ook bij corners ging het mis. De organisatie ontbrak en afvallende ballen werden niet agressief genoeg opgepikt.
Het meest besproken moment kwam echter in de tweede helft, bij een 0-2 achterstand. Heitinga koos ervoor om de verdedigende middenvelder James McConnell in te brengen voor de aanvallende middenvelder Oscar Gloukh. De wissel suggereerde risicomijdend denken: schade beperken in plaats van vol op jacht naar de aansluitingstreffer. In de ArenA leidde het tot een scherp fluitconcert. De keuze werd gezien als een signaal dat de trainer meer bezig was met voorkomen van een grotere nederlaag dan met het forceren van een comeback.
Voor Heitinga is het een lastige spagaat. Ajax incasseert te gemakkelijk tegengoals, maar heeft aanvallend juist lef nodig om wedstrijden te keren. De balans tussen controle en risico is nog niet gevonden, en precies daar wringt het nu het vaakst.
Scheidsrechterlijke controverse in de slotfase
De slotfase leverde nog een fel bediscussieerd moment op. Wout Weghorst raakte in een duel Wouter Goes met de elleboog. In dezelfde actie dacht Youri Baas de 1-2 te hebben gemaakt, maar scheidsrechter Jeroen Manschot keurde de treffer af. Weghorst kreeg geel, geen rood. Driessen noemde dat onbegrijpelijk en stelde dat de Ajax-spits met rood van het veld had gemoeten. Het leidde tot de suggestie dat Manschot een stapje terug zou moeten doen en tijdelijk wedstrijden in de Keuken Kampioen Divisie zou fluiten, of zelfs een pauze zou moeten inlassen.
Dergelijke momenten zijn vaak bepalend voor het sentiment na afloop. Ajax had weinig te klagen over het eigen spel, maar de arbitrale discussie gaf het publiek alsnog een uitlaatklep. Feit blijft dat de Amsterdammers tot dat moment nauwelijks echt aanspraak maakten op meer dan een nederlaag.
Wat zegt deze nederlaag over Ajax?
De 0-2 tegen AZ is meer dan een uitschieter. Het past in een patroon van wedstrijden waarin Ajax moeite heeft om als team compact te blijven. In balverlies klapt de formatie niet snel genoeg dicht, waardoor tegenstanders via de zijkant of tussen de linies kunnen toeslaan. Daarnaast blijft de slagkracht bij dode spelmomenten achter, zowel verdedigend als aanvallend. Dat kost punten én vertrouwen.
Voor Heitinga is het zaak om snel handvatten te bieden. Dat begint bij helderheid in rolverdeling op het middenveld, waar Ajax regelmatig de controle verliest. Ook de standaardsituaties vragen om aanscherping: betere afspraken over zones, mandekking en tweede bal. Tot slot moet de ploeg in het laatste kwartier van wedstrijden over een plan beschikken dat durf koppelt aan structuur. De wissel tegen AZ werd uitgelegd als defensief denken; het is aan de staf om te laten zien dat er een duidelijke route is naar het forceren van doelpunten, zonder de achterdeur open te zetten.
Reputatie, reactie en verantwoordelijkheid
De relatieve rust in het stadion speelde Ajax op korte termijn in de kaart, zeker met het oog op de positie van de trainer. Toch is het signaal duidelijk: het geduld bij het publiek is niet onuitputtelijk. Het gefluit bij de wissel onderstreepte dat de achterban hunkert naar een herkenbaar, moedig plan. Kroes mag dan publiekelijk steun uitspreken, die steun is voorwaardelijk. Mooie woorden winnen geen wedstrijden; voortgang op het veld wel.
In de kleedkamer zullen harde noten gekraakt worden. Spelers en staf delen verantwoordelijkheid voor het huidige niveau. Het is aan de leiders binnen het elftal om het verdedigende evenwicht te herstellen en aan de creatieve spelers om meer rendement te halen uit de kansen die er wél komen. Zonder verbetering in beide aspecten blijft Ajax kwetsbaar, zeker in topduels.
Vooruitblik: antwoord nodig, en snel
De agenda biedt weinig tijd om te treuren. De volgende topwedstrijd dient zich al aan. Heitinga krijgt de kans om te laten zien dat de les uit de nederlaag tegen AZ snel wordt omgezet in daden: strakkere organisatie, overtuigender pressie en lef in de laatste fase van de wedstrijd. Dat zijn de minimumeisen om het vertrouwen van publiek en bestuur vast te houden.
De kern is simpel: Ajax moet weer moeilijk te verslaan worden. Zonder dat fundament blijven tactische keuzes op losse schroeven staan en blijft de discussie rond de trainer terugkeren. De 0-2 tegen AZ was een wake-upcall. Het antwoord daarop bepaalt of dit slechts een valse herstart was, of het begin van een lastig hoofdstuk dat snel langere gevolgen krijgt.
Samenvattend: de nederlaag legde structurele problemen bloot en verscherpte de toon in de buitenwereld. De steun voor Heitinga is nog aanwezig, maar niet onbeperkt. De arbitrale discussie in de slotfase veranderde niets aan de kern van het verhaal: Ajax moet zichzelf hervinden, in organisatie én durf. Pas dan kan de weg omhoog echt worden ingeslagen.
