Bas Nijhuis heeft zich stevig uitgelaten over het gedrag van trainers aan de zijlijn. De scheidsrechter deelde zaterdag een reprimande uit aan John Heitinga tijdens Sparta Rotterdam – Ajax (3-3) en plaatste een kritische noot bij Robin van Persie na Feyenoord – FC Utrecht (3-2). In het tv-programma Vandaag Inside sprak Nijhuis zijn verbazing uit over de manier waarop coaches de grens opzoeken en soms overschrijden.
Nijhuis hekelt gedrag langs de lijn
Volgens Nijhuis neemt de onrust in de technische zone toe. Hij wees specifiek op de gebeurtenissen in De Kuip, waar Robin van Persie zich bij een ingooi zichtbaar kwaad maakte en zijn frustratie met een wegwerpgebaar kracht bijzette. “Hij loopt bijna bij de cornervlag. Waarom dit soort dingen? Dit hoeft toch niet?”, klonk het spottend maar ook bezorgd. De arbiter benadrukte dat het doel van de technische zone is om de wedstrijd ordelijk te laten verlopen en dat coaches daarin een voorbeeldrol hebben.
Presentator Wilfred Genee trapte de discussie af met scherpe kritiek op Van Persie. “Dat wegwerpgebaar, dat sloeg toch ook nergens op? Wat doet die man nou zeg? Wat is dit? Wat een onzin.” Het illustreert hoe klein oplopende irritaties langs de lijn snel publiekelijk worden uitvergroot, zeker in topduels waarin spanning en belangen groot zijn.
Reprimande voor Heitinga bij spektakelstuk in Rotterdam
Tijdens het doelpuntrijke duel Sparta – Ajax (3-3) greep Nijhuis in toen John Heitinga te fel verhaal leek te halen. De scheidsrechter beperkte zich tot een duidelijke waarschuwing. Een officiële kaart bleef uit, maar de boodschap was helder: houd afstand, respecteer de grenzen van de technische zone en laat het spel het spel blijven. In levendige wedstrijden kan de temperatuur aan de zijlijn snel stijgen, en juist dan is de rol van de arbitrage om het evenwicht te bewaren.
De internationale spelregels laten weinig ruimte voor interpretatie. Teamofficials behoren in de technische zone te blijven, correct te communiceren met de vierde official en het arbitrale team te respecteren. Wie te ver gaat, riskeert eerst een waarschuwing, vervolgens een gele kaart en in het uiterste geval een rode kaart met verwijdering. Nijhuis koos in Rotterdam voor de-escalatie met een reprimande, in de hoop de wedstrijd zonder verdere incidenten voort te zetten.
Van Persie onder vuur na Feyenoord – Utrecht
In De Kuip was de irritatie zichtbaar bij Van Persie toen Feyenoord een ingooi niet kreeg. Nijhuis verbaasde zich over het theatrale element. “Hij loopt bijna bij de cornervlag,” herhaalde hij, om aan te geven hoe ver de emotie hem buiten de technische zone bracht. Het moment was tekenend voor de spanning in de slotfase, waarin elke beslissing zwaar weegt en coaches elk detail proberen te beïnvloeden.
De discussie in de studio ging niet alleen over het incident, maar ook over de voorbeeldfunctie van trainers. Wat aan de top gebeurt, heeft uitstraling naar het hele voetbal. Als coaches hun frustraties zichtbaar ventileren, kan dat het publiek en spelers opstoken. Andersom: wie rust bewaart, helpt de wedstrijd te kalmeren. Die balans lijkt tegenwoordig vaker zoek, zo was de teneur.
Derksen: Teken van onmacht en stress
Analist Johan Derksen zag in het gedrag een signaal van onvermogen om met druk om te gaan. “Het is een teken dat ze de stress en spanning niet de baas zijn. En dan is dit een vorm van afreageren. En eigenlijk geven ze aan dat ze niet geschikt zijn om op dit niveau te trainen.” Het is harde taal, maar het onderstreept hoe de grens tussen passie en oncollegiaal gedrag soms vervaagt. Volgens Derksen is beheersing op dit niveau geen luxe, maar een voorwaarde.
Van der Gijp: Hyperactieve coaches als nieuwe norm
René van der Gijp signaleerde een trend die de laatste jaren is versterkt. “Eerst hadden we er één of twee die als een idioot voor de dug-out renden. Dan zeiden we altijd: wat een dwazen. Maar als je nu gaat zitten, dan ben jij de dwaas. Want de rest loopt als een gek voor die dug-out.” Het beeld van de coach die de hele wedstrijd langs de lijn staat te dirigeren, is volgens hem de standaard geworden. Wie rustig blijft zitten, lijkt haast te weinig betrokken.
Nijhuis sloot zich bij die lezing aan en gaf recente voorbeelden. “Vorige week bij FC Groningen – Feyenoord ook. Dan komt John de Wolf, dan René Hake. Ze komen allemaal. En dat zie je tegenwoordig steeds meer.” De vierde official krijgt het daarbij drukker, omdat de ene na de andere coach verhaal komt halen. Het kost energie, vergroot de kans op misverstanden en legt druk op de arbitrage om strakker te handhaven.
Regels, rolmodellen en de grenzen van de emotie
Emotie hoort bij topsport. Coaches willen hun ploeg elke meter bijstaan, zeker in wedstrijden waar de marge klein is. Maar er is een grens. De spelregels zijn er niet om passie te onderdrukken, maar om het speelveld eerlijk en veilig te houden. Dat betekent: in de technische zone blijven, korte en respectvolle communicatie met de arbitrage, en geen theatrale gebaren richting publiek of officials.
Daarmee samenhangend is de voorbeeldfunctie van trainers groot. Scheidsrechters en bestuurders wijzen geregeld op de doorwerking richting amateurvoetbal. Als langs de lijn op tv elke week verbaal vuurwerk te zien is, bestaat de kans dat gedrag normaliseert op lagere niveaus. Dat is onwenselijk en kan leiden tot meer conflicten met scheidsrechters, die in het amateurvoetbal vaak alleen staan.
De praktijk: managen van de technische zone
In de praktijk is het aan de vierde official om de coach en staf in toom te houden. Het begint met een verbaal seintje, gevolgd door een officiële waarschuwing. Escalatie leidt tot kaarten. Nijhuis’ aanpak bij Sparta – Ajax past in die preventieve lijn: vroeg signaleren, duidelijk begrenzen, en de wedstrijd laten ademen. Dat werkt niet altijd, maar het geeft teams en stafleden de kans om zich te herpakken zonder meteen met sancties te maken te krijgen.
Clubs kunnen zelf ook sturen. Heldere interne afspraken over wie met de vierde official praat, hoe vaak en op welke toon, scheelt al. Daarnaast helpt het als de hoofdcoach het voorbeeld geeft: zelfbeheersing straalt af op assistenten en spelers. Dat is misschien minder spectaculair voor de camera, maar vaak effectiever over negentig minuten.
Gevolgen en vooruitblik
De ferme woorden van Nijhuis, Genee, Derksen en Van der Gijp leggen een vinger op een gevoelige plek. De grens tussen bevlogen coachen en storend gedrag is dun, en de druk in topwedstrijden verleidt coaches om die grens op te zoeken. Met een reprimande voor Heitinga en kritiek op het wegwerpgebaar van Van Persie wordt opnieuw duidelijk dat arbitrage en media scherper letten op de houdingen langs de lijn.
De komende weken zal blijken of clubs en trainers de toon aanpassen. Verwacht mag worden dat de KNVB en het scheidsrechterskorps blijven wijzen op de regels rondom de technische zone en de sanctieladder voor teamofficials. Voor coaches is het de uitdaging om passie en beheersing te verenigen: zichtbaar betrokken, zonder het spel of de arbitrage te ondermijnen. Wie daarin slaagt, helpt niet alleen zijn ploeg, maar ook het bredere voetbalklimaat. En dat is de winst waar iedereen bij gebaat is.
Kern: Nijhuis riep aan de hand van twee spraakmakende duels op tot rust en respect langs de lijn. De boodschap is helder en tijdloos: laat de emotie het spel niet overnemen. De bal moet rollen, niet de hoofden.
