In de slotfase van Ajax – AZ sloeg de vlam in de pan na een fel duel tussen Wout Weghorst en Wouter Goes. Terwijl de stand 0-2 was en Ajax via Youri Baas dacht de aansluiting te vinden, haalde de VAR de treffer terug. Scheidsrechter Jeroen Manschot bekeek de beelden langs de kant, constateerde een overtreding van Weghorst en gaf de Ajax-spits geel. Dat besluit leidde direct tot discussie: moest het bij geel blijven, of was rood het juiste oordeel?
De situatie: van hoop naar frustratie
Ajax leek in de slotminuten terug te keren in de wedstrijd. Youri Baas schoof de bal binnen, de Johan Cruijff ArenA veerde op, maar de herhaling draaide de euforie terug. De VAR tipte Manschot op mogelijk onsportief gedrag voorafgaand aan het doelpunt. Na een on-field review oordeelde de scheidsrechter dat Weghorst in de aanloop naar de treffer een elleboogstoot uitdeelde aan verdediger Wouter Goes. Het doelpunt werd geannuleerd en Weghorst kreeg een gele kaart. Het moment hield het duel in zijn greep en zou na afloop het gesprek van de avond blijven.
De regels en de dunne scheidslijn tussen geel en rood
Incidenten met de elleboog staan in het voetbalreglement hoog aangeschreven, vooral wanneer het hoofd of gezicht van een tegenstander geraakt wordt. De kern van de interpretatie draait om drie vragen: was er sprake van roekeloos of buitensporig gebruik van kracht, wat was de intentie, en hoe zwaar was het contact? Volgens de richtlijnen wordt een overtreding met buitensporige kracht of met gevaar voor de veiligheid van de tegenstander doorgaans bestraft met rood (ernstig gemeen spel of gewelddadige handeling). Een roekeloze actie zonder duidelijke buitensporige kracht wordt vaak met geel afgedaan.
De VAR mag bij potentieel rood ingrijpen en de scheidsrechter naar de monitor sturen. Dat gebeurde ook hier. Manschot koos na het zien van de beelden voor geel: wel een overtreding, geen directe rode kaart. Die keuze suggereert dat hij de actie als roekeloos heeft ingeschat, niet als buitensporig of gewelddadig. Het blijft een interpretatie, en juist daar ontstaat de ruimte voor debat.
Analyse en reacties: fel debat in de studio
Bij De Eretribune op ESPN lagen de meningen er niet om. Analist Marciano Vink hield zich niet in. “We weten van Goes echt wel dat hij snel gaat liggen, maar dit was gewoon echt fout”, zei hij. Zijn ongeloof over de gele kaart was groot: “De KNVB en kaarten, daar blijf ik ver bij vandaan.” Vink ging verder: “Ik weet namelijk niet meer wanneer ze geel en rood geven. In mijn optiek is dit een rode kaart. Iedereen vindt dit toch rood, maar de KNVB vindt weer iets anders.”
Het zijn stevige woorden die de kern van de discussie raken: consistentie en duidelijkheid. Voor veel kijkers is het verschil tussen een ‘harde gele kaart’ en ‘donkerrood’ in real time lastig te duiden. Slow motion maakt elke armbeweging zwaarder, maar het is aan de scheidsrechter om de context en de intensiteit op waarde te schatten. Dat Manschot de elleboogstoot als overtreding noteerde maar niet als roodwaardige actie, staat diametraal tegenover de beleving van Vink en een deel van het publiek.
In discussies als deze komt ook het bredere beleid op tafel. In Nederland geldt in de regel dat wanneer een scheidsrechter een incident heeft beoordeeld en bestraft (zoals hier met geel), er achteraf doorgaans geen extra tuchtrechtelijke vervolging volgt. Dat verhoogt de druk op de beslissing op het veld: de keuze tussen geel en rood is in de praktijk vaak definitief voor de speler in kwestie, op een moment dat emoties hoog oplopen en de marge voor twijfel klein is.
Het sportieve en het menselijke: de geweigerde handdruk
Na het laatste fluitsignaal zocht Wouter Goes zijn collega op voor een handdruk. Weghorst weigerde. Ook daarover had Vink een uitgesproken mening, dit keer met begrip voor de spits: “Je weet dat iemand rood aangelopen is en goed wegkwam met geel. Wat maakt dat handje dan toch uit? Ben een volwassen kerel, ga naar binnen, of ga bij het uitvak staan en vier feest. Niet voor zijn neus gaan staan, dan ben je net zo’n kleuter.”
De scène toont hoe dun de lijn is tussen sportiviteit en sentiment in de hitte van de strijd. Voor de één is een handdruk een gebaar van volwassenheid, voor de ander een onnodige confrontatie wanneer de wond nog vers is. In topduels, zeker wanneer de emoties oplopen door arbitrale beslissingen, kan zo’n moment het vuurtje nog even aanwakkeren.
Wat zegt dit over de arbitrage en de communicatie?
Voor de KNVB en de arbitragecommissie is dit soort situaties een terugkerend spanningsveld: maximale bescherming van spelers versus het bewaken van de spelintensiteit. Transparantie over de weging van factoren zou kunnen helpen. Waarom geel en geen rood? Was het punt van contact doorslaggevend, of de intensiteit? Werd er gelet op een zwaaiende beweging, of op het feit dat de arm al in een duelpositie stond? In internationale competities communiceren sommige bonden na afloop vaker over zulke keuzes. In Nederland gebeurt dat mondjesmaat, waardoor de ‘waarom’-vraag bij publiek en analisten blijft hangen.
Daarbij speelt ook de rol van de VAR. Het systeem is bedoeld om duidelijke fouten te corrigeren, niet om elk grijs gebied opnieuw te beoordelen. Dat Manschot zelf ging kijken, past binnen het protocol. Maar elke keer dat de grens tussen interpretatie en evidente fout niet glashelder is, wordt de uitkomst vatbaar voor kritiek. De roep om leerzame uitleg en meer consistentie klinkt dan opnieuw.
De impact op het duel en de moraal
Voetballend had de beslissing directe gevolgen: het doelpunt van Baas telde niet, en in de eindfase bleef de marge intact. Voor Ajax betekende het een gemiste kans om te jagen op een slotoffensief; voor AZ gaf het lucht en houvast. Zulke momenten wegen zwaar in de beleving van een wedstrijd, zeker wanneer de klok doortikt en de urgentie toeneemt. Voor spelers als Weghorst, die leven van het randje opzoeken, is het de eeuwige balans tussen felheid en grensoverschrijding.
Vooruitblik: lessen en verwachtingen
De discussie zal de komende dagen ongetwijfeld aanhouden. Was dit nou een leerboekgeval van rood, of juist het type duel dat onder geel valt? Het antwoord blijft mede een kwestie van interpretatie, maar de behoefte aan houvast is duidelijk. Meer duiding vanuit de scheidsrechterscommissie over vergelijkbare cases kan helpen om spelers, coaches en publiek dezelfde lat te laten zien.
Voor Ajax en AZ verplaatst de focus zich snel weer naar het volgende duel. De emotie van de avond neemt af, de beelden blijven. En precies daar zit de opdracht voor het Nederlandse scheidsrechterskorps: vasthouden aan duidelijke criteria, die consequent toepassen en – waar mogelijk – uitleggen. Want tussen geel en rood ligt een dunne lijn, en hoe beter iedereen begrijpt waar die loopt, hoe kleiner de storm na het laatste fluitsignaal.
Kern: een afgekeurde Ajax-treffer, een gele kaart voor Weghorst en een fikse discussie over wat de grens is tussen fel en fout. Het spel gaat door, maar de vraag blijft even relevant als altijd: wanneer is een elleboog een duel, en wanneer wordt het een rode kaart?