Alex Kroes zet een opvallende streep in het zand: zolang John Heitinga trainer is van Ajax, blijft hij verantwoordelijk voor het technische beleid. Valt Heitinga, dan valt ook Kroes. Terwijl de ploeg in de competitie ongeslagen blijft maar het veldspel achterblijft, kiest de technisch directeur nadrukkelijk voor rust, continuïteit en bescherming van zijn coach. In gesprek met Ajax Life schetst hij een nieuwe realiteit voor de club en het Nederlandse voetbal: “Wie nu verwacht dat Ajax even de halve finale van de Champions League haalt, zit nog in 2019. Het internationale voetbal is doorontwikkeld en wij, als land, niet genoeg. Op sommige punten zijn we zelfs terug bij af.”
Onrust in Amsterdam, maar geen paniekmaatregelen
De roep om verandering klinkt in de Arena zodra het spel hapert. Ondanks de ongeslagen status in de competitie is er gemor over het gebrek aan overtuiging en dominantie. In de week voor de laatste interlandbreak, vertelt Kroes, wilden veel supporters en volgers al ingrijpen. Hij hield de boot af. Volgens hem is nu niet de tijd voor symbolische maatregelen; Ajax heeft baat bij stabiliteit. “Eerst rust creëren,” benadrukt hij. Paniek is geen beleid.
Het spanningsveld is bekend: Ajax heeft een standaard hoog te houden, maar de weg terug naar de Europese top vergt tijd. Kroes vraagt om realisme. De lat in Amsterdam ligt traditioneel hoger dan elders, maar hij wijst erop dat het project herbouw en herijking vraagt. Succes van vijf, zes jaar geleden is geen vaste maatstaf meer; het moet opnieuw worden opgebouwd, stap voor stap.
Kroes verbindt zich aan Heitinga
De kern van Kroes’ boodschap is loyaliteit aan zijn trainer. Intern heeft hij die lijn ook eerder getrokken. Over de kritiek op Francesco Farioli vorig seizoen zegt hij dat hij destijds al aangaf: als het clubbestuur hem omver wilde blazen, mochten ze eerst bij hem aankloppen. Diezelfde overtuiging draagt hij nu uit richting Heitinga. Hij bespreekt zelfs openlijk dat hij zichzelf de vraag heeft gesteld of hij moet opstappen zodra de club tot een gedwongen trainerswissel besluit. Een invloedrijke collega vond dat onnodig; zelf worstelt hij er toch mee. Zijn punt blijft echter helder: Heitinga hoeft niet te vrezen voor de bijl zolang het aan Kroes ligt.
Die opstelling is geen romantiek, maar strategie, benadrukt hij. Waar te vaak de trainer het vangnet vormt voor teleurstellende wedstrijden, wil Kroes vasthouden aan een helder plan met mensen die dat plan uitvoeren. Het doorbreken van de reflex – verlies of matig spel, dus een nieuwe coach – is volgens hem essentieel om echt vooruitgang te boeken.
Tijd en continuïteit als bewuste keuze
Kroes wijst naar het voorbeeld van Mikel Arteta bij Arsenal. De Spanjaard eindigde in zijn eerste twee seizoenen als hoofdtrainer achtste en vijfde. Toch kreeg hij de tijd om te bouwen, spelers te vormen en een herkenbare speelstijl te installeren. Het resultaat is inmiddels zichtbaar. Die les wil Kroes vertalen naar Amsterdam: trainers en nieuwe spelers hebben tijd nodig. Consistentie in visie levert pas op termijn tastbare resultaten op.
In dat licht wil hij ook het verwachtingspatroon bijstellen. Het streven blijft onverminderd hoog, maar de route ernaartoe is minder spectaculair dan menigeen hoopt. Voor elke sprint is een fundament nodig, voor elke Europese campagne een uitgebalanceerd elftal en een club die niet bij het eerste tegenwindje van koers verandert.
Lessen van Farioli en de media-storm
De storm rondom Francesco Farioli dient voor Kroes als waarschuwing. Vanaf dag één, zegt hij, was er scepsis: te jong, ooit keeperstrainer, te onervaren. Het narratief was snel geschreven en negatief. Natuurlijk is elke aanstelling een berekende gok, erkent Kroes, maar intern wist men waarvoor men koos. Het wordt pas een probleem als mensen binnen de club zich laten leiden door het rumoer buiten. Daarom hamert hij op interne rust en ruggengraat, ook als de buitenwereld schuurt.
Volgens Kroes werkte Ajax vorig seizoen bovendien niet zelden met het geluk aan zijn zijde: krappe zeges, weinig sprankeling. De acceptatie daarvoor was er in het begin nog wel, gezien de fase waarin de club verkeerde. Naarmate de maanden vorderden, nam het begrip af en steeg het ongeduld. Inmiddels is de maatstaf weer strenger, wat hij in zekere zin toejuicht: Ajax hoort zichzelf aan de hoogste standaard te toetsen.
Wanneer is de grens bereikt?
De technisch directeur blijft realistisch: ook hij kent het Amsterdamse sentiment. Wanneer is het wel tijd voor een wissel aan de top van de kleedkamer? “Als een heel stadion zich roert, ga je nat,” zegt hij. Niet bij wat gefluit of gemor, maar wanneer de volledige achterban de rug keert. Hij haalt een recent voorbeeld aan: een nipte overwinning op NAC, beëindigd met een fluitconcert. Het wrange nieuws is duidelijk; het goede nieuws ook: de kritische maatstaf is terug. “We zijn weer Ajax,” vat Kroes het dubbelzinnig samen.
Farioli – zo stelt Kroes – had moeite met die dynamiek. Een 2-1 zou hem tevreden hebben gesteld, maar in Amsterdam weegt de manier van winnen zwaarder dan de score alleen. Ajax wil domineren, overtuigen, het publiek meenemen. Dat is geen luxe, maar een wezenlijk onderdeel van de identiteit van de club. Daarop wordt iedereen afgerekend: spelers, trainers, bestuur.
Vooruitblik: geduld als toetssteen
De koers lijkt hiermee uitgezet. Kroes koppelt zijn eigen positie aan die van Heitinga en vergroot daarmee de inzet. Het is een signaal naar de selectie, staf en achterban: er komt geen snelle afleidingsmanoeuvre als het spel tegenvalt. De komende weken en maanden moeten laten zien dat rust en consistentie vruchten afwerpen, in resultaten én in herkenbaar spel. De standaard is hoog, de tijd is schaars, maar de route is helder.
Ondertussen zullen de tribunes blijven wegen wat ze zien: is er progressie in het veldspel, klopt de energie, groeit het elftal? Het antwoord op die vragen bepaalt of de rust waar Kroes voor pleit beklijft. Want één regel geldt in Amsterdam onverminderd: als het hele stadion zich roert, draait niemand daar omheen. Tot die tijd verdedigt hij zijn trainer – en daarmee zijn eigen visie – met open vizier.
Kortom: Ajax kiest, via Kroes, voor het langere spoor. Niet het snelle doekje voor het bloeden, maar de trage opbouw. Heitinga krijgt de tijd en het vertrouwen, met de wetenschap dat de lat onverminderd hoog blijft. Het is nu aan de ploeg om die keuze terug te betalen met groei, overtuiging en – uiteindelijk – de resultaten die bij Ajax horen.
