Presentator in de luwte
Het was een vreemde aanblik aan het begin van deze zomer: talkshow De Oranjezomer, de zomerse variant van Vandaag Inside die tijdens grote toernooien het voetbaleven beschouwt, zonder het vertrouwde gezicht van Hélène Hendriks. De presentatrice is vanwege een ingrijpende rugoperatie en daaropvolgende revalidatie de hele zomer nog niet op televisie verschenen. Tot voor kort werd er reikhalzend uitgekeken naar haar rentree, maar een plotselinge ontwikkeling zet haar terugkeer op losse schroeven. Kijkt het publiek nog wel naar Hélène, nu vervanger Thomas van Groningen het scherm heeft overgenomen en de kijkcijfers dalen?
Thomas van Groningen als frisse wind
De eerste weken met Thomas van Groningen als presentator zorgden voor een verrassende dynamiek in De Oranjezomer. Waar Johnny de Mol eerder ter discussie stond en regelmatig werd bekritiseerd vanwege zijn wat matte presentatie, brengt Van Groningen meer pit aan tafel. Volgens entertainmentwebsite Mediacourant heeft hij “meer van de Wilfred Genee‑factor in zich: scherp, nieuwsgierig en niet bang om de gasten te prikken waar het schuurt”. Zijn journalistieke achtergrond als politiek verslaggever voor BNR Nieuwsradio geeft hem de flair om door te vragen, wat een andere sfeer oplevert dan de gezelligheid die bij Hélène de boventoon voerde.
Het resultaat is dat de show in inhoudelijke discussies dieper durft te gaan. Toch blijkt uit de cijfers dat de kijker lang niet altijd onverdeeld enthousiast is. Waar Johnny de Mol nog wel eens werd afgebrand maar De Oranjezomer een stabiele kijkersaandeel behield, lopen de kijkers bij Thomas van Groningen juist weg. Dat geeft aan dat de zoektocht naar het perfecte format verre van eenvoudig is. De meningen zijn verdeeld: sommigen waarderen de scherpte, anderen missen de luchtige toon van Hendriks.
Publieksvoorkeuren verschuiven
Om te peilen wat de kijker wil, organiseerde Mediacourant een online poll. De vraag was simpel: wie moet de komende weken De Oranjezomer presenteren? Het resultaat was verrassend. Thomas van Groningen kreeg 59 procent van de ruim 3500 stemmen, terwijl Hélène Hendriks op 41 procent bleef steken. Voor een presentatrice die de afgelopen jaren is uitgegroeid tot een van de meest geliefde gezichten van de voetbaltelevisie is dat een pijnlijk signaal. Nog voordat zij terugkeert, lijkt een groot deel van het publiek al te hebben gekozen voor haar vervanger.
Die uitkomst kan verschillende oorzaken hebben. Enerzijds kan het komen doordat kijkers gewend raken aan de scherpe stijl van Van Groningen. Anderzijds speelt mee dat Hendriks al maandenlang afwezig is. In de snelle televisiewereld maakt zelfs een korte afwezigheid dat het publiek naar nieuwe favorieten zoekt. Bovendien past de analytische aanpak van Van Groningen in een tijd waarin talkshows vaker op zoek zijn naar verdieping en minder naar gezelligheid.
Reacties uit de mediawereld
Het nieuws over de poll en de kijkcijferdip veroorzaakte veel discussie in de Nederlandse media. Analist René van der Gijp, vaste tafelgast bij Vandaag Inside, stak zijn bewondering voor Thomas niet onder stoelen of banken. “Hij heeft een iets te bolle, te dikke kop, maar dat is onze vriend die nu aan tafel zit bij De Oranjezomer. Dat vind ik echt een groot talent, dat meen ik echt”. Volgens Van der Gijp geeft Van Groningen een nieuwe energie aan het programma die nog onvoldoende werd benut toen Hélène het presenteerde.
Van Groningen zelf blijft nuchter. In de uitzending liet hij weten dat hij over een week weer aan de slag gaat als politiek verslaggever: “Ik heb nog één week en dan word ik weer gewoon politiek verslaggever. Dat wordt wel weer even wennen dan”. Daarmee relativeert hij de hype die rondom zijn persoon is ontstaan. Voor hem is De Oranjezomer een tijdelijke klus, geen blijvende stap in zijn carrière.
Wat betekent dit voor Hélène Hendriks?
Voor Hendriks is de terugkeer niet alleen een fysieke, maar nu ook een reputatieve uitdaging. Ze staat bekend als iemand die sfeer en humor brengt aan de talkshowtafel. Haar afwezigheid vanwege gezondheidsredenen trok veel medeleven, maar de recente peiling en dalende kijkcijfers tonen dat loyaliteit van het publiek niet vanzelfsprekend is. Dat moet slikken zijn voor iemand die jarenlang een publiekslieveling was.
Toch hoeft dit geen definitief einde te betekenen. Het televisiepubliek is veranderlijk en de kracht van Hélène ligt in haar vermogen om met gasten een ontspannen gesprek te voeren zonder dat het oppervlakkig wordt. Als ze volledig is hersteld, kan ze terugkeren met een nieuwe energie en wellicht een aangepast format. Bovendien kan de chemie tussen haar en analisten zoals Johan Derksen en Wilfred Genee de kijker weer overtuigen. De talkshowwereld is immers een aaneenschakeling van wisselingen en reünies.
Het bredere plaatje
Het verhaal rond De Oranjezomer past in een bredere trend binnen de Nederlandse sportjournalistiek. Presentatoren worden steeds vaker beoordeeld op hun scherpe vragen, hun persoonlijkheid en hun vermogen om kijkcijfers te trekken. Een generatie jonge journalisten dient zich aan, terwijl bekende gezichten met jarenlange ervaring hun plek moeten bevechten. De overgang van Hendriks naar Van Groningen is daar een voorbeeld van.
Daarnaast toont het aan hoe precair het vak is. Één slechte maand of een onfortuinlijke blessure kan de positie van een presentator ondermijnen. Het publiek, dat door sociale media direct zijn oordeel kan ventileren, verwacht continuïteit en vernieuwing tegelijk. Voor omroepen betekent dit dat ze moeten laveren tussen herkenbaarheid en experiment. De situatie rond De Oranjezomer is dus niet alleen een persoonlijke kwestie, maar ook een casus voor mediamakers: hoe zorg je ervoor dat een talkshow relevant blijft wanneer de vaste kern tijdelijk wegvalt?
Voorlopig oordeel
Voor Hélène Hendriks is de poll een waarschuwing dat de televisiewereld onvoorspelbaar is. De recente cijfers en reacties mogen een domper zijn, maar ze betekenen niet dat haar carrière voorbij is. Integendeel, haar afwezigheid en de discussie eromheen hebben aangetoond dat de kijker nog altijd een sterke mening heeft over haar optreden. Zodra ze terugkeert, zal de lat hoger liggen: de verwachtingen zijn gespannen en ze zal moeten aantonen dat zij de juiste toon kan zetten voor een nieuw televisieseizoen. Tot die tijd blijft de vraag: kan ze de Oranjezomer nog veroveren, of is haar zonsondergang in het praatprogramma eerder aangebroken dan gedacht?
