De kritiek op Ronald Koeman zwelt aan na de nipte 2-3 zege van Oranje op Litouwen, maar volgens Kenneth Perez ligt de bal vooral bij de bondscoach zelf. In plaats van een ingrijpen door de KNVB zou Koeman de komende interlandperiodes wel eens stevig kunnen gaan snijden in zijn eigen elftal, zo klinkt het aan tafel bij Voetbalpraat. De Deense analist ziet een trainer die zich stoort aan wat hij ziet en die, uit pure noodzaak, het team boven individuele sterren zal moeten plaatsen.
Koeman onder druk, maar met de handen aan het stuur
Een deel van het Nederlandse publiek ziet Koeman het liefst snel vertrekken. De wankele zege op Litouwen, met meer opluchting dan overtuiging binnengehaald, voedde die roep. Toch ziet Perez vooral ruimte voor correctie van binnenuit. “Je moet af van woorden als ‘beschamend’ en ‘dramatisch’,” aldus de analist. “Je hebt een trainer die zeer pragmatisch is. Je moet je er niet voor schamen, maar kijken waarom wij niet afstand nemen van zo’n team. Dat ik als bondscoach überhaupt deze beslissing moet nemen.”
Die pragmatische lijn van Koeman – resultaat voorop, desnoods ten koste van bravoure – moet volgens Perez nu wel gepaard gaan met duidelijke keuzes. En die zouden weleens pijn kunnen doen.
Een selectie vol statuur, maar zonder vaste vorm
Perez benadrukt dat de bondscoach over uitzonderlijk materiaal beschikt. “Het is één van de beste selecties van de laatste jaren, individueel gezien,” stelt hij. “Er zijn weinig landen met zoveel spelers die in de Premier League in de top spelen en bij FC Barcelona. En Dumfries bij Inter.” De kern is duidelijk: Oranje herbergt voldoende topspelers om tegen Litouwen of Polen overtuigender voor de dag te komen dan nu het geval was.
Dat individuele vermogen vertalen naar een hecht elftal blijft echter het knelpunt. De contouren van Koemans ploeg wisselen: variaties in formatie, andere accenten tussen balbezit en omschakeling, en vooral een selectie waarin de concurrentie moordend is. Vleugelaanvallers met scorend vermogen, middenvelders die willen opstomen, backs die hoog spelen – het zijn luxeproblemen die in het Nederlands elftal snel kunnen ontaarden in disbalans.
Ogen geopend na Polen en Litouwen
De interlands tegen Polen en Litouwen werkten als reality check, merkt Perez op. “Het leek of Koeman zich groen en geel ergerde tegen Polen en Litouwen,” zegt hij. “En dat er misschien een paar zeer goede individuele spelers gaan sneuvelen. Voor het team. Dat Koeman niet meer kijkt naar het individu.”
Daarmee zet de analist de deur open voor rigoureuze ingrepen. Spelers met grote clubs op hun cv zijn niet automatisch zeker van speeltijd of basisplaatsen. Criteria als discipline in de veldbezetting, restverdediging, omschakeling en de bereidheid om zonder bal te werken kunnen zwaarder gaan wegen dan dribbels, reputatie en statistieken.
De vraag naar namen – en waarom die niet komen
Tafelgenoot Tijmen van Wissing wilde in de uitzending vooral namen horen. Wie dan? Wie moet eruit? Perez weigerde daarop in te gaan. “Ik heb niet echt concrete voorbeelden, want je moet kijken hoe iemand zich begeeft in de groep,” kaatst hij terug. “Hoe werkt dat op de training? Wie wil wél mee, en wie niet? Want ik hoorde Virgil van Dijk zeggen dat ze elkaar de waarheid zeggen, maar daar lijkt het niet op.”
Dat antwoord is veelzeggend. Beslissingen in een spelersgroep gaan niet alleen over vorm en statistiek, maar ook over onderlinge verhoudingen, rolvastheid en acceptatie van taken. Wie schuift, wie knapt het vuile werk op, wie bewaakt de balans als de creatieve spelers risico nemen? Het zijn vragen die je niet oplost met een lijstje ‘in’ of ‘uit’, maar die wel richting geven aan de koers van de bondscoach.
Team boven individu: wat kan Koeman veranderen?
Als Koeman daadwerkelijk de teugels aantrekt, ligt een aantal ingrepen voor de hand:
- Strakkere rolverdeling: Minder vrijheid voor aanvallers die structureel de organisatie loslaten. Wie niet meeverdedigt, levert speeltijd in.
- Selecteren op intensiteit: Spelers die op training en in invalbeurten het tempo en de pressing consequent halen, krijgen de voorkeur boven reputatie.
- Heldere formatiekeuze: Rust in de basisstructuur (bijvoorbeeld stabiel 4-3-3 of 3/5-2) om automatismen terug te winnen, in plaats van frequente wissels per tegenstander.
- Leiderschap en accountability: De woorden van aanvoerder Virgil van Dijk – “elkaar de waarheid zeggen” – vertalen naar zichtbare consequenties in speelkansen en samenstellingen.
Geen van die keuzes garanderen sprankelend voetbal op korte termijn. Ze verhogen wel de kans dat Oranje controle terugwint, sneller ‘afstand neemt’ in wedstrijden die gewonnen móéten worden, en met meer voorspelbaarheid toewerkt naar het volgende toernooi.
Publieke opinie versus bondscoachlogica
In het maatschappelijk debat wint de roep om nieuwe impulsen snel aan kracht wanneer resultaten of spelbeeld tegenvallen. Dat is niet uniek voor Nederland, maar het weegt hier extra zwaar door de historie en de verwachtingen rond Oranje. Toch wijst de praktijk uit dat koersvastheid, ook onder druk, vaak loont. Zeker als de selectie zo rijk is als nu en de problemen vooral in samenhang en balans liggen.
Dat is ook wat in de woorden van Perez doorsijpelt: niet de KNVB, maar de bondscoach zelf moet het verschil maken. Door duidelijke grenzen te stellen, door ‘namen’ los te laten en door consequent te selecteren op teamwaarde. Pas dan komt het individuele kapitaal van Oranje ten volle tot zijn recht.
Wat betekent dit voor de komende interlands?
Koeman zal de komende weken genoeg hebben om te analyseren: wedstrijdbeelden, looplijnen, restverdediging, varianten op standaardmomenten. In die evaluatie kan de weegschaal doorslaan naar spelers die tactische discipline koppelen aan topsnelheid en intensiteit. Evenzeer kan het invloed hebben op de hiërarchie binnen de groep: wie pakt verantwoordelijkheid als het stroef loopt, wie houdt het elftal compact, wie brengt rust aan de bal?
Of het nu via een vaste formatie of via strakker taakspel gebeurt: Oranje heeft baat bij minder wisselingen en meer herkenbaarheid. Dat vraagt om knopen doorhakken, ook als dat ten koste gaat van grote namen. Een bondscoach die ‘groen en geel’ geërgerd is, zoals Perez het omschrijft, is doorgaans klaar om die knopen te hakken.
Conclusie: tijd voor heldere keuzes
De krappe overwinning op Litouwen legt geen gebrek aan kwaliteit bloot, maar een tekort aan samenhang en scherpte. Kenneth Perez ziet daarom geen reden voor grote woorden of paniek, wél voor duidelijk leiderschap. Koeman beschikt over een van de sterkste Oranje-selecties van de laatste jaren; nu is het moment om het individu in dienst van het elftal te zetten en consequenties te verbinden aan wat er in Polen en tegen Litouwen zichtbaar werd. Als de bondscoach die lijn vasthoudt, kan Oranje alsnog met vertrouwen richting de volgende interlands en het komende toernooi groeien.
