De keuze om Wout Weghorst slechts geel te geven voor een elleboogstoot op Wouter Goes in Ajax – AZ heeft een storm aan kritiek ontketend. Scheidsrechter Jeroen Manschot bekeek de beelden aan het videoscherm en kwam na VAR-interventie tot geel en het annuleren van een Ajax-treffer, maar die beslissing wordt binnen en buiten het voetbal stevig betwist. De discussie raakt niet alleen de speler en het moment, maar ook de rol van de VAR, de uitleg van de spelregels en de mate van consistentie bij Nederlandse arbitrage.
Het Moment In De Arena
In de slotfase stond Ajax met 0-2 achter toen de spanning kortstondig terug leek te keren. Youri Baas kopte de 1-2 binnen, maar die treffer ging alsnog van het bord. Terwijl in hetzelfde aanvalsmoment Wouter Goes tegen de grond ging na een elleboog van Weghorst, werd na VAR-check de goal afgekeurd en ontving de Ajax-spits geel voor zijn overtreding. De combinatie van het intrekken van de aansluitingstreffer en het uitblijven van rood was precies de lont in het kruitvat.
Waarom Geel En Geen Rood?
De kern van het debat draait om de interpretatie van de regels. In de Spelregels van de IFAB valt het gebruik van de elleboog in het gezicht of hoofdgebied van een tegenstander veelal onder ernstig onsportief spel of gewelddadig gedrag, situaties die doorgaans met rood worden bestraft. Rood ligt voor de hand wanneer er sprake is van buitensporige kracht of opzet, zeker als de bal niet direct in de buurt is. Geel komt in beeld wanneer een arbiter het contact wel als overtreding ziet, maar niet als zodanig gevaarlijk of bewust dat uitsluiting gerechtvaardigd is.
Precies die grens is hier omstreden. Waar velen het gebaar van Weghorst als bewust en potentieel gevaarlijk kwalificeren, oordeelde Manschot dat geel volstond. Oud-topscheidsrechter Mario van der Ende wees er bovendien op dat in andere competities voor dit soort bewuste ellebogen vaak direct rood wordt getrokken, wat de kritiek op de Nederlandse lijn voedt.
De Rol Van De VAR
De VAR mag ingrijpen bij een mogelijke rode kaart en kan de scheidsrechter adviseren om het incident opnieuw te bekijken. Dat gebeurde hier: Manschot ging naar het scherm. Belangrijk is dat de VAR niet zelf de kleur van de kaart bepaalt; de eindbeslissing blijft altijd bij de scheidsrechter op het veld. Die beoordeelt of er sprake is van een ‘clear and obvious error’ ten opzichte van zijn oorspronkelijke inschatting.
Dat leidt in de praktijk tot nuance en soms tot onbegrip. Voor veel kijkers is een elleboog in het hoofdgebied een schoolvoorbeeld van rood. Toch kan een scheidsrechter na het zien van de beelden tot de conclusie komen dat de intensiteit, context of intentie onvoldoende zijn voor uitsluiting. Precies daar wringt het: een protocol dat aanstuurt op correctie bij evidente fouten laat nog altijd ruimte voor subjectiviteit, en die subjectiviteit is in dit soort beladen momenten lastig uit te leggen.
Verontwaardiging Bij Fans En Analisten
Op sociale media en in praatprogramma’s was de teneur duidelijk: dit had rood moeten zijn. Critici vinden dat het signaal naar spelers en supporters verkeerd is als een bewuste elleboog niet zwaarder wordt bestraft. Daarbij kwam harde duiding van Weghorsts actie, die door sommigen werd weggezet als onacceptabel gedrag. Ook werden eerdere momenten in de Eredivisie aangehaald waarbij in vergelijkbare situaties strenger werd opgetreden, of juist niet, wat de indruk van willekeur versterkt.
Daarnaast klonk het verwijt van zogenoemde ‘klassenjustitie’: de gedachte dat topclubs en bekende spelers baat hebben bij mildere arbitrage. Dat verwijt is niet nieuw en keert vaak terug bij controversiële beslissingen in topduels, al is het lastig te staven met harde data. Feit is wel dat het beeld van inconsistentie de geloofwaardigheid van de arbitrage schaadt.
Wat Zegt Het Reglement Over Naspel?
De vraag wat de KNVB nu nog kan doen, is cruciaal. In de regel geldt in het betaald voetbal dat de aanklager pas achteraf optreedt als de scheidsrechter een incident niet of niet volledig heeft waargenomen. Omdat Manschot hier met hulp van de VAR naar het moment keek en een disciplinaire maatregel (geel) gaf, is de ruimte voor extra sancties doorgaans beperkt. Alleen in uitzonderlijke gevallen – bijvoorbeeld bij nieuwe, duidelijke beelden of bij een vergissing in identiteit – komt herziening aan bod.
Vooralsnog is er geen officiële mededeling vanuit de KNVB over een mogelijk vervolg. Het betekent dat het waarschijnlijk bij geel blijft, hoe luid de roep om rood ook is. Wel is het gebruikelijk dat het wedstrijd- en arbitrageteam de casus intern evalueert, mede om de lijn voor toekomstige situaties te verduidelijken.
Consistentie Als Terugkerend Thema
Deze gebeurtenis past in een breder patroon van discussies over de grens tussen geel en rood bij contactsituaties boven schouderhoogte. Het gebruik van armen en ellebogen bij luchtduels is inherent aan het spel, maar zodra contact wordt gemaakt met hoofd of gezicht, zijn de gevaren evident. Competities proberen daarom een strikte, voorspelbare lijn te hanteren. Toch leidt elke situatie weer tot interpretatie: was er strijd om de bal, wat was de armslag, hoe groot was de impact, en kon de speler het voorkomen?
De Eredivisie is hierin niet uniek. Ook in andere competities laait debat regelmatig op, ondanks VAR en duidelijke protocollen. De crux is en blijft de menselijke factor. Juist daarom is transparantie over motivering en dossiervorming van belang: hoe beter wordt uitgelegd waarom een scheidsrechter voor geel of rood kiest, hoe meer begrip er kan ontstaan voor lastige afwegingen in fracties van seconden.
Sportieve Impact Voor Ajax En AZ
Sportief gezien haalde de beslissing een mogelijke ommekeer uit de wedstrijd. De afgekeurde treffer van Baas had Ajax teruggebracht in de wedstrijd en de slotfase een ander gezicht gegeven. Voor AZ bleef de marge intact en werd de controle bewaard. Ongeacht de uiteindelijke uitslag blijft het gevoel bij veel Ajacieden dat ze meer hadden kunnen afdwingen, terwijl AZ wijst op de bescherming van spelers en het belang van streng optreden bij gevaarlijke overtredingen.
Hoe Nu Verder?
De verwachting is dat de arbitragecommissie en de scheidsrechtersleiding het voorval evalueren. Clubs kunnen om toelichting vragen en intern zullen beelden en besliscriteria nog eens naast elkaar worden gelegd. Voor spelers en trainers resteert vooral de behoefte aan voorspelbaarheid: weten waar de grens ligt en vertrouwen dat die grens in elke speelronde hetzelfde wordt bewaakt.
Voor de KNVB ligt hier een kans om de communicatie rond VAR-ondersteunde beslissingen te blijven verbeteren. Duidelijke uitleg over de overwegingen bij twijfelgevallen kan het begrip aanwakkeren, zelfs als men het niet eens is met de uitkomst. Uiteindelijk draait het om geloofwaardigheid en veiligheid: het spel hard maar fair houden, en overtredingen die de gezondheid in gevaar brengen consistent en overtuigend bestraffen.
Kortom: de gele kaart voor Weghorst en de afgekeurde Ajax-treffer hebben meer losgemaakt dan een moment van frustratie. Ze raken aan de kern van het moderne fluiten met VAR: subjectieve oordelen in objectieve kaders proberen te vangen. Zolang die balans wankel voelt, zal elke discussie over geel of rood blijven doorwerken – op het veld, op de tribunes en in Zeist.
