Jan Boskamp is ziedend. Na de beschamende uitschakeling van Anderlecht tegen het Zweedse BK Häcken in de Europa League-voorrondes spaart de bekende analist zijn voormalige club niet. In een interview met Het Belang van Limburg spreekt hij van een regelrechte afgang voor het Belgische voetbal. “Vroeger kregen clubs de racekak als ze tegen Anderlecht moesten,” zegt hij. “Nu verliezen ze gewoon van een middenmoter uit Zweden.”
De uitschakeling kwam hard aan bij Boskamp, die als geen ander weet wat Anderlecht voor het Belgische voetbal betekende – en wat het nog steeds zou moeten zijn. Waar Anderlecht decennialang gold als de Europese trots van België, lijkt de club inmiddels te zijn afgegleden naar het niveau van ‘net-niet’. Het verlies tegen Häcken was pijnlijk, vooral omdat het over twee wedstrijden geen moment leek alsof de Brusselse club controle had.
“Het is onbegrijpelijk wat daar gebeurt,” verzucht Boskamp. “Het is een afgang voor het Belgisch voetbal. Zeker als je weet dat dit Anderlecht in de competitie al met moeite vooruitkomt. Ze hebben een ploeg die nauwelijks automatismen kent, die defensief kwetsbaar is en aanvallend geen enkele verrassing meer brengt. Tegen Häcken werden ze afgetroefd op inzet, op durf, op alles wat je van een topclub mag verwachten.”
Toch gelooft Boskamp niet dat het Europese avontuur al voorbij is voor paars-wit. De club stroomt door naar de derde voorronde van de Conference League, waarin Sheriff Tiraspol de tegenstander is. Het Moldavische team is geen onbekende in Europa, maar ook geen reus. En Boskamp, die Sheriff vorige week nog aan het werk zag tegen FC Utrecht, heeft geen hoge pet op van de ploeg. “Als Anderlecht daar niet van wint, dan houdt het voor mij op,” klinkt het scherp. “Dan kijk ik geen wedstrijden meer van dit Anderlecht. Dan verdien je het ook gewoon niet om Europees te spelen.”
De uitspraken van Boskamp passen in een bredere trend van zorg over het Belgische clubvoetbal. Waar de nationale competitie qua reputatie probeert aan te haken bij de subtop van Europa, blijven de prestaties in de Europese toernooien structureel achter. Anderlecht is daarin een schrijnend voorbeeld. De club heeft de afgelopen jaren miljoenen geïnvesteerd in een nieuwe koers, maar resultaat blijft uit. Ondanks de komst van ervaren krachten en een beleidsmatige herstructurering is de sportieve weerbaarheid ver te zoeken.
Boskamp raakt met zijn uitlatingen aan een diepere frustratie bij een grote schare Anderlecht-supporters. Voor velen voelt de huidige ploeg niet als het Anderlecht van weleer. Te veel wisselingen, te weinig karakter, en vooral een gebrek aan zelfvertrouwen zodra het niveau omhoog gaat. Tegen Häcken werden die tekortkomingen genadeloos blootgelegd. “Dat was niet zomaar een offday,” benadrukt Boskamp. “Dat was structureel tekortschieten.”
Dat Boskamp toch nog hoopt op kwalificatie voor de Conference League zegt iets over zijn liefde voor de club, maar ook over het minimale verwachtingspatroon dat hij nog durft te hanteren. Sheriff Tiraspol mag geen onoverkomelijke tegenstander zijn, maar Boskamp waarschuwt: “Voor hetzelfde geld vliegen ze daar óók uit. En dan moeten we het toch echt hebben over een structureel probleem, niet alleen bij Anderlecht, maar bij het Belgische voetbal in bredere zin.”
De emoties bij Boskamp zijn oprecht, maar niet nieuw. De analist heeft zich de voorbije jaren vaker kritisch uitgelaten over de staat van zijn geliefde Anderlecht. Wat hem dit keer echter extra raakt, is de schijnbare onverschilligheid waarmee de clubleiding blijft voortmodderen. “Iedereen blijft maar zeggen dat het wel goed komt. Maar het komt niet goed als je Europees wordt uitgeschakeld door clubs met een budget van een derde van het jouwe.”
Voor de ploeg van trainer Brian Riemer staat er de komende weken dus veel meer op het spel dan enkel sportieve eer. De duels met Sheriff zijn cruciaal voor het redden van het Europese seizoen en voor het behoud van enig vertrouwen onder de achterban. Een volgende uitschakeling zou niet alleen Boskamp, maar ook veel andere trouwe volgers definitief kunnen doen afhaken.
Met de eerste wedstrijd tegen Sheriff Tiraspol voor de deur is de druk voelbaar. En hoewel Boskamp zijn uitspraken deels in emotie doet, zijn ze veelzeggend. “Als ze nu weer afgaan, dan hoepel ik op. Dan is het voor mij klaar.” De boodschap is duidelijk – en de lat ligt, ondanks alles, nog altijd waar hij hoort: bij een club als Anderlecht, in Europa.