De VAR heeft Ajax opnieuw een helpende hand geboden in de Eredivisie. Tijdens het duel tegen PEC Zwolle kreeg de club uit Amsterdam een omstreden strafschop toegewezen na een handsbal van Anselmo García MacNulty. Bas Nijhuis, de scheidsrechter van dienst, leek allesbehalve overtuigd van de beslissing en zijn lichaamstaal sprak boekdelen.
Het moment zorgde voor grote discussie, zowel op het veld als op sociale media. Was het een terechte penalty? Of was dit weer een geval waarin Ajax het voordeel kreeg dankzij de VAR? Feit is dat Kenneth Taylor het buitenkansje verzilverde en Ajax zo op voorsprong zette.
De situatie: hoe kwam Ajax aan de penalty?
Het incident vond plaats in de 57ste minuut. Kenneth Taylor kwam rond de zestienmeterlijn in balbezit en haalde verwoestend uit. Zijn schot werd geblokkeerd door PEC-verdediger Anselmo García MacNulty, die de bal tegen zijn arm kreeg.
De Ajax-spelers reageerden direct fel. Taylor gebaarde heftig richting de scheidsrechter, en ook andere Ajacieden maakten duidelijk dat ze een strafschop verwachtten. Bas Nijhuis liet aanvankelijk doorspelen en maakte geen aanstalten om te fluiten.
Echter, de VAR, in dit geval Alex Bos, greep in en adviseerde Nijhuis om de beelden terug te kijken. De arbiter liep vervolgens naar de monitor, nam de situatie met zichtbare tegenzin in zich op, en wees uiteindelijk toch naar de stip.
Kenneth Taylor ging zelf achter de bal staan en schoot de penalty onberispelijk binnen, waardoor Ajax op voorsprong kwam.
Nijhuis’ lichaamstaal: tegenzin en twijfels
Wat vooral opviel, was de twijfelende houding van Bas Nijhuis. De scheidsrechter staat bekend om zijn ‘Engelse stijl’ van fluiten en laat over het algemeen veel doorgaan. Ditmaal leek hij niet volledig achter zijn beslissing te staan.
Zijn lichaamstaal tijdens en na de beslissing werd opgemerkt door fans en analisten:
- Hij zuchtte diep vlak voordat hij naar de stip wees.
- Zijn gezichtsuitdrukking straalde weinig overtuiging uit.
- Na het nemen van de beslissing schudde hij lichtjes zijn hoofd, wat de indruk wekte dat hij het er zelf niet helemaal mee eens was.
Op sociale media was men er al snel over uit: Nijhuis gaf deze penalty niet uit eigen overtuiging, maar voelde zich door de VAR gedwongen.
Op X (voorheen Twitter) werd dit uitgebreid besproken:
- “Je zag aan alles dat Nijhuis deze penalty niet wilde geven. De VAR dwingt hem gewoon.”
- “Waarom hebben we nog een scheidsrechter als de VAR toch alles bepaalt?”
- “Nijhuis schudt zijn hoofd, maar fluit wel… dit is waarom spelers en fans de arbitrage niet meer vertrouwen.”
VAR en Ajax: alweer een gunstige beslissing?
Voor critici was deze penalty opnieuw een voorbeeld van hoe Ajax in de competitie vaak het voordeel krijgt van de arbitrage. Het is niet de eerste keer dat een VAR-ingreep een discutabele penalty opleverde in het voordeel van de Amsterdammers.
Eerder dit seizoen waren er ook al omstreden beslissingen waarbij Ajax een penalty kreeg na een handsbal die op zijn minst twijfelachtig was. Denk bijvoorbeeld aan:
- De toegekende strafschop tegen FC Twente, waarbij de bal via de schouder en arm van een verdediger ging.
- De penalty in de wedstrijd tegen Fortuna Sittard, waarbij een lichte aanraking voldoende was om de VAR in te laten grijpen.
De regel rondom handsballen blijft een grijs gebied. Waar sommige scheidsrechters de regel strak hanteren en vrijwel iedere bal tegen de arm bestraffen, kijken anderen meer naar de intentie van de verdediger.
In dit geval probeerde MacNulty zijn arm langs zijn lichaam te houden, maar de VAR vond het blijkbaar voldoende om in te grijpen. De vraag blijft echter: was dit echt een ‘clear and obvious error’?
Reacties van analisten: verdeeldheid
Na afloop van de wedstrijd waren de meningen over de penalty verdeeld.
Kenneth Perez was fel in zijn analyse bij ESPN:
“Dit is exact waarom mensen de VAR zat zijn. Nijhuis wilde niet fluiten, dat zag je aan alles. Maar hij werd gedwongen. Wat blijft er dan nog over van de autoriteit van de scheidsrechter?”
Mario Been vond de beslissing begrijpelijk, maar wees erop dat de regelgeving verwarrend is:
“Het probleem is dat er geen duidelijke lijn is in hoe scheidsrechters en de VAR hiermee omgaan. De ene keer wordt dit hands genoemd, de andere keer niet. Dan krijg je frustratie.”
Bij Ziggo Sport gaf Rafael van der Vaart aan dat het misschien een juiste beslissing was, maar dat Nijhuis zichzelf niet hielp met zijn lichaamstaal:
“Als je zo besluiteloos naar die monitor loopt en met tegenzin naar de stip wijst, dan geef je spelers en fans het gevoel dat er iets niet klopt.”
Wat zegt Bas Nijhuis zelf?
Na afloop werd Bas Nijhuis gevraagd naar de controversiële beslissing. In gesprek met ESPN gaf hij toe dat het een grijs gebied was, maar verdedigde hij zijn uiteindelijke beslissing:
“Mijn eerste reactie was dat het geen strafschop was, daarom liet ik doorspelen. Maar de VAR wees me op het feit dat de arm wel erg ver van het lichaam was. Toen ik het terugzag, kon ik er niet omheen.”
Gevraagd naar zijn lichaamstaal, lachte Nijhuis het weg:
“Ach, ik was gewoon even aan het nadenken. Ik heb nou eenmaal een expressief gezicht, zullen we maar zeggen.”
Of dat de kritiek wegneemt, is maar de vraag.
Conclusie: VAR blijft onderwerp van discussie
De VAR heeft wederom de hoofdrol gespeeld in een Eredivisie-wedstrijd, dit keer in het voordeel van Ajax. De toegekende strafschop tegen PEC Zwolle zorgde voor verdeelde meningen, vooral vanwege de manier waarop Bas Nijhuis de beslissing nam.
- De scheidsrechter leek de penalty met tegenzin toe te kennen.
- Zijn lichaamstaal sprak boekdelen en wekte de indruk dat hij zich gedwongen voelde.
- Fans en analisten twijfelen of de VAR niet te veel invloed heeft op de arbitrage.
De discussie over de rol van de VAR en de inconsistentie van de handsregel zal ongetwijfeld blijven voortduren. Wat blijft hangen bij veel kijkers: als zelfs een ervaren scheidsrechter als Bas Nijhuis twijfelt, hoe duidelijk zijn de regels dan echt?
Eén ding is zeker: deze penalty zal nog lang besproken worden.
