Noa Vahle en Jack van Gelder hebben hun zegje gedaan over de stadions die Saudi-Arabië gaat bouwen voor het WK 2034. In De Oranjewinter stelden ze scherp dat deze ontwerpen total losstaan van het echte voetbal. Het lijkt wel alsof de architecten geen enkele connectie hebben met de sport.
Van Gelder, bekend om zijn uitgesproken mening, schiet meteen de aanval in. “Dit is totale gekte,” zegt hij. “Het gaat hier alleen maar om geld. We gaan daar naartoe voor het creëren van een mooi imago voor landen met wat hebbende randjes.” Dat is natuurlijk een schokkende uitspraak, maar het is niet ver van de waarheid. De sportwereld is inmiddels meer een zakenwereld geworden.
De discussie komt op gang als presentatrice Hélène Hendriks de plannen voor het WK 2034 in Saudi-Arabië ter sprake brengt. Vahle kijkt naar de concepten voor de stadions en roept uit dat dit bijna niet meer te vergelijken is met wat we verwachten van voetbal. “Dit zie je niet eens in FIFA,” verwijst hij naar de populaire voetbalgame, die destijds toch sobre designs had. Volgens Vahle lijken die futuristische ontwerpen meer op sciencefiction dan op wat een voetbalstadion moet zijn.
Het vreemde vooral van de Italiaanse Supercoppa
Bijna terloops vertelt Van Gelder dat de Italiaanse Supercoppa momenteel in Saudi-Arabië wordt gehouden. Hij noemt het gewoonweg absurd. “Waarom zijn we hier in vredesnaam? Dit slaat nergens op.” Hij benadrukt dat het een groot schouwspel wordt zonder echte ziel. Voor de verslaggever draait het bij deze evenementen vooral om het creëren van een mooie façade.
En dan die stadions… met plannen voor elf gloednieuwe arena’s. Het word er niet minder futuristisch op. Hendriks toont de ontwerpen en vraagt zich luidop af waar we naar kijken. “Is dit nog voetbal?” vraagt ze retorisch. De stadions hebben eerder iets weg van iets uit een futuristische film dan van een plek waar echte voetbalsupporters naartoe gaan. Een volkomen losgekoppeld idee van wat een stadion zou moeten zijn.
Vergelijkingen met Qatar zijn onvermijdelijk
Van Gelder maakt de vergelijking met het WK van 2022 in Qatar en is daar absoluut niet mild over. “De stadions waren geweldig, maar het idee was te absurd voor woorden. Ze zouden die dingen weer afbreken en hergebruiken in Afrika… maar dat is nooit gebeurd.” De beelden van die prachtige stadions ter plaatse blijven een herinnering aan de extravagantie die niet voor niets ter discussie staat.
Het is duidelijk dat er een grote verspilling aan de gang is. Van Gelder somt nog eens op: “Ze bouwen daar een weg van zevenhonderd kilometer, met allemaal facetten die nergens op slaan.” De verbazing over zoveel verspilling blijft hangen. En dan te bedenken dat dit voor een WK is dat voorlopig nog ver weg is.
De zorgen over ethische overwegingen en mensenrechtenissues in Saudi-Arabië zijn geruime tijd op de agenda. Maar nu zijn we zover gekomen dat deze nieuwe stadions een topic zijn dat fans niet kan ontgaan. Slechts een blinddoek kan ervoor zorgen dat je de andere kant opkijkt.
Wat betekent dit voor de toekomst van voetbal?
Kijkend naar de toekomst, roept dit vraagtekens op over de koers van het wereldvoetbal. Waar gaan we naartoe met deze vormen van entertainment die steeds verder afwijken van de sport zelf? Iedere fan verdient een stadion dat niet alleen functioneel maar ook authentiek is. De connectie met de sport lijkt verder te vervagen met deze ontwikkelingen, en dat is de kritische notitie van zowel Vahle als Van Gelder.
Het is de vraag of deze luxe stadions daadwerkelijk een verbetering zijn voor de sport, of dat ze eerder decor zijn voor wat eens een ware passie was. Voorlopig zijn de reacties verdeeld: sportliefhebbers zijn bezorgd, terwijl de sportwereld verder lijkt te veranderen in een zakenimperium. De fotograaf in de editoriale kan alleen maar de beelden vastleggen van dit bizarre schouwspel en ons herinneren aan wat voetbal ooit was.
En zo gaat het verhaal van het WK 2034 door. Zeker is dat de discussie over deze stadions en wat ze betekenen voor de sport niet snel zal verstommen. Het gaat tenslotte niet meer alleen om het spelletje. Het draait om een circus vol glitter en glamour, iets waar voetbalfans altijd voor gewaarschuwd zijn.
